បងប្អូនកសិករដែលចិញ្ចឹមមាន់យកពង ត្រូវយល់ដឹងពីកត្តាសំខាន់ពីរយ៉ាងគឺ អាយុកាលមាន់ និងការគ្រប់គ្រងពន្លឺ ដើម្បីធានាថាមាន់ផ្តល់ពងបានច្រើននិងមានគុណភាពល្អ។
១. ការយល់ដឹងពីអាយុកាលមាន់ពង
អាយុកាលល្អសម្រាប់ផលិតពង៖ មាន់ពង(មាន់ពូជ) គេអាចចិញ្ចឹមយកពងបានល្អបំផុតត្រឹមតែ ប្រហែលមួយឆ្នាំ (៥២សប្ដាហ៍) ប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោយមួយឆ្នាំ មាន់នឹងឈានដល់ដំណាក់កាលទម្លាក់រោម ហើយឈប់ពងជាបណ្ដោះអាសន្ន។ ក្រោយទម្លាក់រោម មាន់អាចចាប់ផ្តើមពងវិញ ប៉ុន្តែទំហំពងធំជាងមុន ហើយសម្បកពងស្តើងជាងមុន និងចំនួនពងក៏ថយចុះដែរ។
ដូចគ្នាដែរមាន់កាន់តែចាស់ សម្បកពងកាន់តែស្តើង ហើយមាន់ស្រុកធម្មតាផ្តល់ពងតិចជាងមាន់ពូជ។
ដូច្នេះ បើចង់បានពងច្រើន ត្រូវមានគម្រោងផ្លាស់ប្តូរមាន់ថ្មីចូលទ្រុងបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីរក្សាទិន្នផលឱ្យនៅខ្ពស់ជានិច្ច។
២. ការគ្រប់គ្រងពន្លឺ គឺជាគន្លឹះដំបូងគេ
ការគ្រប់គ្រងភ្លើងក្នុងទ្រុងឱ្យបានត្រឹមត្រូវ គឺជាអាថ៌កំបាំងសំខាន់បំផុតក្នុងការជំរុញឱ្យមាន់ពងបានច្រើន។
មាន់ពងត្រូវការទទួលពន្លឺសរុប (ពន្លឺថ្ងៃបូកពន្លឺអគ្គិសនី) ចាប់ពី ១៤ ម៉ោងរហូតដល់១៧ ម៉ោង ក្នុងមួយថ្ងៃ។ បើពន្លឺតិចជាង ១៤ ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃការផលិតពងនឹង ធ្លាក់ចុះភ្លាមៗ។
នៅពេលយប់ ឬពេលបិទភ្លើង មាន់មិនស៊ីចំណីទេ ដែលធ្វើឱ្យមានការថយចុះនៃធាតុចិញ្ចឹម និងកាត់បន្ថយការពង។ ផ្ទុយមកវិញ បើផ្តល់ពន្លឺច្រើនពេក នៅពេលមាន់នៅតូច ពួកវាឆាប់ពេញវ័យ ហើយចាប់ផ្តើមពងទាំងពងតូចៗមុនអាយុទៅវិញ។
ចំណុចគួរដឹង
ពិនិត្យភ្លើងទៀងទាត់៖ ត្រូវសម្អាតអំពូលភ្លើងកុំឱ្យស្រអាប់ ហើយប្តូរអំពូលដែលខូចចេញ ដើម្បីធានាថាកម្រិតពន្លឺមានគ្រប់គ្រាន់ទូទាំងទ្រុង។
ប្រើម៉ោងកំណត់ពេល៖ គួរដំឡើងឧបករណ៍កំណត់ម៉ោង (Timer) ដើម្បីបើក និងបិទភ្លើងដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ ឧទាហរណ៍ បើកភ្លើងបំពេញនៅពេលព្រឹកព្រលឹម និងពេលល្ងាច ដើម្បីឱ្យមាន់បានពន្លឺគ្រប់១៤ ទៅ ១៧ម៉ោង។
ដោយគ្រាន់តែយកចិត្តទុកដាក់លើកត្តា អាយុកាល និង ការគ្រប់គ្រងពន្លឺ នេះ បងប្អូនកសិករនឹងអាចបង្កើនទិន្នផលពង និងរក្សាបានគុណភាពពងដ៏ល្អប្រសើរ។
ចំណីអាហារ និងសុខភាពមាន់ពង
១. ការគ្រប់គ្រងចំណីអាហារ
ចំណីគឺជាកត្តាកំណត់ផ្ទាល់ទៅលើគុណភាព និងចំនួនពង។ មាន់ពងត្រូវការតុល្យភាពសារធាតុចិញ្ចឹមយ៉ាងជាក់លាក់ ជាពិសេសក្រោយពេលពួកវាចាប់ផ្តើមពង។
- ប្រូតេអ៊ីន៖ ត្រូវធានាថាចំណីមានកម្រិតប្រូតេអ៊ីនគ្រប់គ្រាន់ (ប្រហែល ១៦% ទៅ ១៨% សម្រាប់មាន់ពងពេញវ័យ) ដើម្បីទ្រទ្រង់ការផលិតស៊ុត និងរក្សាសុខភាពរាងកាយ។
- កាល់ស្យូម៖ កាល់ស្យូមគឺជាសារធាតុសំខាន់បំផុតសម្រាប់ បង្កើតសម្បកពង។ ត្រូវផ្តល់ចំណីដែលមានកាល់ស្យូមខ្ពស់ (ជាធម្មតាចំណីមាន់ពងពាណិជ្ជកម្មមានលាយរួចហើយ)។ កសិករអាចបន្ថែម សម្បកខ្យង ឬ សំបកស៊ុតដែលកិនល្អិត ជាប្រភពកាល់ស្យូមបន្ថែមដល់មាន់។ បើខ្វះកាល់ស្យូមធ្វើឱ្យសម្បកពងស្តើង ឬគ្មានសម្បកទាល់តែសោះ។
- ទឹកស្អាត៖ ត្រូវធានាថាមាន់មានទឹកស្អាតគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ផឹកគ្រប់ពេល។ បើមាន់ខ្វះទឹក សមត្ថភាពពងនឹងធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក។
ចំណាំ៖ គួរប្រើចំណីមាន់ពងសម្រេច ព្រោះវាត្រូវបានលាយបញ្ចូលសារធាតុចិញ្ចឹមគ្រប់មុខ (រួមទាំងវីតាមីន និងកាល់ស្យូម) តាមកម្រិតស្តង់ដារដែលមាន់ពងត្រូវការ។
២. ការថែទាំសុខភាព និងអនាម័យទ្រុង
ការការពារជំងឺ គឺល្អប្រសើរជាងការព្យាបាល។
- ការចាក់វ៉ាក់សាំង៖ ត្រូវអនុវត្តកម្មវិធីចាក់វ៉ាក់សាំងតាមការណែនាំរបស់អ្នកបច្ចេកទេស ឬពេទ្យសត្វក្នុងតំបន់ ជាពិសេសវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺសំខាន់ៗដូចជា ផ្ដាសាយបក្សី និងដង្កោកាច់។
- អនាម័យទ្រុង៖ ត្រូវសម្អាតទ្រុង និងប្រដាប់ដាក់ចំណី ដាក់ទឹក ឱ្យបានទៀងទាត់ ដើម្បីកាត់បន្ថយមេរោគ និងសត្វល្អិត។ ដូចគ្នាដែរ ត្រូវធានាថាទ្រុងមាន ខ្យល់ចេញចូលបានល្អ ប៉ុន្តែ ជៀសវាងខ្យល់បក់ខ្លាំង ដែលធ្វើឱ្យមាន់ឈឺផ្តាសាយ។
- ការគ្រប់គ្រងដង់ស៊ីតេ៖ កុំដាក់មាន់ច្រើនកកកុញពេកក្នុងទ្រុងមួយ។ ការដាក់ច្រើនធ្វើឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងចំណី ងាយកើតជំងឺ និងស្ត្រេស (Stress) ដែលនាំឱ្យពងថយចុះ។
ជារួម បើចង់បានទិន្នផលពងល្អ កសិករត្រូវធានាថាមាន់ទទួលបាន ពន្លឺគ្រប់គ្រាន់ ចំណីដែលមានកាល់ស្យូមខ្ពស់ និងបរិស្ថានរស់នៅស្អាតនិងត្រជាក់ល្មម។
ចែករំលែកដោយ៖ ចាន់ តារា
ប្រភព៖ University of Minnesota