បងប្អូនកសិករត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នពេលប្រើបូរុនព្រោះថាវាជាធាតុដែលគេហៅថា “អាវុធមុខពីរ”។ បើប្រើមិនគ្រប់គ្រាន់ ដំណាំមិនកាន់ផ្លែ តែបើប្រើលើសកម្រិត វានឹងក្លាយជាថ្នាំពុលដែលបំផ្លាញស្លឹក និងសុខភាពដើមរុក្ខជាតិភ្លាមៗ។ ហេតុនេះសូមប្រឹក្សាជាមួយមន្ត្រីជំនាញកសិកម្មឲ្យបានច្បាស់មុននឹងប្រើ។
នេះគឺជាការពន្យល់លម្អិតអំពី រោគសញ្ញាពុលបូរុន ដើម្បីឱ្យបងប្អូនអាចសម្គាល់ និងបង្ការបានទាន់ពេលវេលា។
១. ហេតុអ្វីបានជាបូរុនងាយបង្កជាជាតិពុល?
បូរុនជាធាតុដែលធ្វើចលនាតាមរយៈការបឺតស្រូបទឹក។ នៅពេលរុក្ខជាតិបឺតបូរុនចូលទៅ វានឹងទៅប្រមូលផ្តុំនៅចុងស្លឹក និងគែមស្លឹក ដែលជាកន្លែងទឹកហួតចេញ។ ប្រសិនបើមានបូរុនច្រើនពេក វានឹងកកកុញនៅទីនោះរហូតដល់កម្រិតមួយដែលធ្វើឱ្យកោសិកាស្លឹកងាប់។
២. រោគសញ្ញាការពុលបូរុន
បងប្អូនអាចសម្គាល់រោគសញ្ញាពុលបូរុនបានតាមរយៈសញ្ញាដូចខាងក្រោម ដែលជាធម្មតាលេចឡើងលើស្លឹកចាស់មុនគេ។
- ខ្លោចចុង និងគែមស្លឹក៖ ចុងស្លឹក និងគែមស្លឹកចាប់ផ្តើមប្រែជាពណ៌លឿង រួចប្រែទៅជាពណ៌ត្នោត ឬខ្មៅ (ក្រៀមខ្លោច)។
- ស្នាមអុជខ្មៅ៖ នៅលើដំណាំខ្លះ វានឹងលេចចេញជាស្នាមអុជខ្មៅតូចៗនៅតាមគែមស្លឹក ឬនៅចន្លោះសរសៃស្លឹក។
- ស្លឹកស្រពោន និងជ្រុះ៖ នៅពេលពុលខ្លាំង ស្លឹកនឹងក្រៀមខ្លោចកាន់តែធំ រហូតដល់វាជ្រុះចោលទាំងស្រុង ដែលធ្វើឱ្យដើមដំណាំខ្សោយ គ្មានស្លឹកសម្រាប់ធ្វើរស្មីសំយោគ។
- ការលូតលាស់យឺត៖ ដើមរុក្ខជាតិឈប់លូតលាស់ ហើយបើពុលខ្លាំងពេក វាអាចបណ្តាលឱ្យងាប់ដើមតែម្តង។
៣. មូលហេតុដែលបណ្តាលឱ្យពុល
- ប្រើកម្រិតខ្ពស់ពេក៖ ការលាយថ្នាំបូរុនម្សៅ ឬទឹកលើសពីការណែនាំ (ឧទាហរណ៍៖ ដាក់ ២-៣ ក្រាមក្នុងទឹក ១ លីត្រ ខណៈដែលគេឱ្យដាក់ត្រឹម ១ ក្រាម)។
- បាញ់ញឹកញាប់ពេក៖ ការបាញ់បូរុនរាល់សប្តាហ៍ក្នុងរយៈពេលយូរ ធ្វើឱ្យបូរុនកកកុញក្នុងស្លឹកលើសចំណុះ។
- បាញ់ចំពេលក្តៅខ្លាំង៖ នៅពេលមេឃក្តៅ ទឹកហួតលឿន ធ្វើឱ្យកំហាប់បូរុននៅលើស្លឹកកើនឡើងខ្លាំង បណ្តាលឱ្យខ្លោចស្លឹកភ្លាមៗ។
- ប្រភពទឹកស្រោចស្រព៖ ទឹកខ្លះ (ទឹកក្រោមដី) អាចមានជាតិបូរុនខ្ពស់ពីធម្មជាតិស្រាប់។
៤. វិធីបង្ការ និងដោះស្រាយ
ក. វិធីបង្ការ (ល្អបំផុត)
- គោរពតាមកម្រិតប្រើប្រាស់៖ ជាទូទៅគឺ ១ ក្រាម ទៅ ១,៥ ក្រាម ក្នុងទឹក ១ លីត្រ សម្រាប់បាញ់តាមស្លឹក។
- បាញ់តែនៅដំណាក់កាលចាំបាច់៖ បាញ់តែនៅពេលមុនចេញផ្កា និងពេលជាប់ក្តឹប (២-៣ ដងក្នុងមួយរដូវ គឺគ្រប់គ្រាន់ហើយ)។
- តេស្តសាកល្បង៖ ប្រសិនបើបងប្អូនប្រើប្រាស់ផលិតផលថ្មី គួរតែសាកល្បងបាញ់លើដើមឈើ ២-៣ ដើមមុនសិន រង់ចាំ ៣-៤ ថ្ងៃ បើគ្មានសញ្ញាខ្លោចស្លឹកទេ ចាំបាញ់ទូទាំងចំការ។
ខ. វិធីដោះស្រាយ (បើជ្រុលជាពុលហើយ)
- លាងសម្អាតដោយទឹក៖ ប្រសិនបើទើបតែបាញ់ហើយឃើញរោគសញ្ញាខ្លោច ត្រូវប្រញាប់បាញ់ទឹកស្អាតទៅលើស្លឹកឱ្យជោគ ដើម្បីលាងជម្រះបូរុនដែលលើសចេញ។
- ស្រោចទឹក៖ ស្រោចទឹកឱ្យបានច្រើនដល់ដី ដើម្បីជួយឱ្យបូរុនដែលលើសនៅក្នុងតំបន់ឫសហូរច្រោះចេញទៅបាតក្រោម។
- ប្រើជីកាល់ស្យូម ឬអាសូតបន្ថែម៖ ការផ្តល់កាល់ស្យូមបន្ថែមអាចជួយកាត់បន្ថយឥទ្ធិពលពុលរបស់បូរុននៅក្នុងរុក្ខជាតិបានខ្លះ។ សូមប្រឹក្សាជាមួយមន្ត្រីជំនាញកសិកម្មដើម្បីបានដំណោះស្រាយសមស្របចំពោះដំណាំបងប្អូន បើសិនជាជួបបញ្ហានេះ។
បូរុនគឺជាជំនួយការដ៏ល្អសម្រាប់ផ្កា និងផ្លែ ប៉ុន្តែបងប្អូនត្រូវចាំថា តិចគឺគ្រប់គ្រាន់ ច្រើនគឺគ្រោះថ្នាក់។ ជានិច្ចកាល ត្រូវអានស្លាកសញ្ញាផលិតផល និងប្រើប្រាស់ជញ្ជីងថ្លឹងឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ជៀសវាងការស្មានដោយភ្នែក។