ពុកម៉ែបងប្អូនកសិករយើងទំនងជាដឹងហើយថាការប្រើប្រាស់ជីមានជាតិអាសូតច្រើនលើសពីតម្រូវការដែលស្រូវត្រូវការ អាចធ្វើឲ្យស្រូវពុកម៉ែបងប្អូនជួបបញ្ហាទៅវិញទេ។ បញ្ហានោះគឺស្រូវពុលអាសូត(N)។ ចំពោះបញ្ហានៃស្រូវពុលអាសូតនេះ ជាទូទៅបណ្តាលមកពីមូលហេតុចម្បងៗមួយចំនួន។
១. មូលហេតុនៃការពុលអាសូត (N) លើដំណាំស្រូវ
ដំបូងឡើងគឺការប្រើប្រាស់ជីអាសូត (ជីអ៊ុយរ៉េ) ច្រើនហួសកម្រិត។ ការបាចជីអាសូតច្រើនជាងតម្រូវការរបស់ដំណាំ អាចនាំឱ្យមានការប្រមូលផ្តុំសារធាតុអាសូតលើសលប់នៅក្នុងរុក្ខជាតិ។ មួយវិញទៀត ការបាចជីក្នុងបរិមាណច្រើនពេកក្នុងពេលតែមួយក៏ជាបញ្ហាដែរ។ ការបាចជីបំប៉នលើសពី៥០គីឡូក្រាមអាសូតក្នុងមួយហិកតា (ប្រហែល ១១០ គីឡូក្រាមជីអ៊ុយរ៉េ) ក្នុងពេលបាចម្តងៗ ឬការប្រើប្រាស់ច្រើនពេកក្នុងដំណាក់កាលលូតលាស់ដំបូង (១០-២០ ថ្ងៃដំបូងបន្ទាប់ពីស្ទូង ឬព្រោះ)។
បន្ថែមពីនេះភាពមិនមានតុល្យភាពនៃសារធាតុចិញ្ចឹមក៏អាចនាំឲ្យស្រូវពុលអាសូតដែរ។ ការប្រើប្រាស់ជីអាសូតច្រើនពេកដោយមិនមានតុល្យភាពជាមួយផូស្វ័រ (P) និងប៉ូតាស្យូម (K) អាចបង្កបញ្ហា។
២. រោគសញ្ញានៃការពុលអាសូត (N)
រោគសញ្ញាដែលអាចកើតមានឡើងមានដូចជា៖
- ស្លឹកប្រែពណ៌៖ ចំណុចពណ៌ត្នោតតូចៗនៅលើស្លឹកចាស់ៗ ដែលចាប់ផ្តើមពីចុងស្លឹក ឬស្លឹកទាំងមូលដែលប្រែពណ៌ពីពណ៌លឿងទុំទៅពណ៌ត្នោត។
- ស្រទាប់ពណ៌ខ្មៅនៅលើផ្ទៃស្លឹក៖ អាចលេចឡើងផងដែរ។
- ងាយឆ្លងជំងឺ៖ ស្រូវដែលពុលអាសូតច្រើនពេក ងាយរងគ្រោះដោយជំងឺផ្សិតមួយចំនួន។
- ទិន្នផលទាប៖ ការលូតលាស់ដើម និងស្លឹកខ្លាំងពេក (បៃតងខ្ចី និងលាស់ច្រើន) តែបណ្តាលឱ្យទិន្នផលគ្រាប់ថយចុះ។
៣. វិធីដោះស្រាយ ឬការពារ
ក. ការការពារ (ល្អជាងការព្យាបាល)
- គ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់ជីអាសូតប្រកបដោយតុល្យភាព
- ត្រូវប្រើប្រាស់ជីអាសូត (អ៊ុយរ៉េ) តាមតម្រូវការរបស់ស្រូវ និងលក្ខខណ្ឌដី ជៀសវាងការបាចលើសកម្រិត។បាចជីឱ្យមានតុល្យភាព៖ត្រូវធានាថា មានការប្រើប្រាស់ ផូស្វ័រ (P) និង ប៉ូតាស្យូម (K) ឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ និងមានតុល្យភាពជាមួយអាសូត។ ប៉ូតាស្យូមមានសារៈសំខាន់ក្នុងការធ្វើឱ្យរុក្ខជាតិរឹងមាំ និងកាត់បន្ថយបញ្ហាមួយចំនួន។
- បែងចែកការបាច៖ បែងចែកបរិមាណជីអាសូតដែលត្រូវប្រើ ទៅតាមដំណាក់កាលលូតលាស់សំខាន់ៗរបស់ស្រូវ (ឧទាហរណ៍ ៣ដង) ហើយជៀសវាងការបាចច្រើនពេកក្នុងពេលតែមួយ (មិនគួរលើសពី ៥០ គីឡូក្រាមអាសូត/ហិកតា ក្នុងពេលបាចម្តងៗ)។
- ការគ្រប់គ្រងសំណល់សរីរាង្គ (ចំបើង)
- ចំបើង និងសំណល់ដំណាំមុន ត្រូវតែភ្ជួរលុប ឬព្យាបាលឱ្យបានល្អ និងទុកពេលឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ (យ៉ាងតិច ១៤ ថ្ងៃ) មុននឹងដាំដំណាំស្រូវបន្ទាប់ ដើម្បីកុំឱ្យមានការពុលសរីរាង្គ ដែលអាចបង្កជាជាតិពុលដែលរារាំងដល់ការស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹមរបស់ស្រូវ។
- ត្រូវភ្ជួរដីឱ្យបានហ្មត់ចត់ និងសម្អាតសំណល់។
ខ. វិធីដោះស្រាយ (នៅពេលស្រូវពុលអាសូត)
- បញ្ឈប់ការបាចជីអាសូតភ្លាមៗ៖ បើឃើញរោគសញ្ញាចាប់ផ្តើមលេចឡើង ត្រូវបញ្ឈប់ការបាចជីអាសូត។
- គ្រប់គ្រងទឹក៖ ជួនកាលការបង្ហូរទឹកចេញពីស្រែ ហើយទុកឱ្យដីស្ងួតបន្តិច ឬគ្រប់គ្រងកម្រិតទឹកឱ្យសមស្រប អាចជួយកាត់បន្ថយការស្រូបយកអាសូតលើសលប់បាន។
- ប្រើជីប៉ូតាស្យូម៖ បាចជីប៉ូតាស្យូម (K) បន្ថែម ដើម្បីព្យាយាមបង្កើតតុល្យភាពសារធាតុចិញ្ចឹមឡើងវិញ និងជួយឱ្យដើមស្រូវរឹងមាំ។
ចំណាំ: ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យបានត្រឹមត្រូវបំផុត បងប្អូនកសិករគួរតែពិគ្រោះជាមួយអ្នកជំនាញកសិកម្មឃុំ ដើម្បីដឹងពីកម្រិតសារធាតុចិញ្ចឹមពិតប្រាកដនៅក្នុងដីស្រែ។
បើបងប្អូនមានបញ្ហាពុលអាសូតលើដំណាំស្រូវ និងចង់ចែករំលែកបទពិសោធ កុំភ្លេចទាក់ទងមកកសិ/Kakse។
ប្រភព៖ Sciencedirect