បងប្អូនកសិករ នៅក្នុងការដាំដុះដំណាំក្រៅពីជីអិន-ប៉េ-កា (N-P-K) ដែលជាជីចម្បង ដំណាំក៏ត្រូវការមីក្រូសារធាតុ (Micronutrients) ក្នុងបរិមាណតិចតួច ប៉ុន្តែមិនអាចខ្វះបានឡើយ។ ក្នុងចំណោមនោះ បូរុន (Boron) ដើរតួយ៉ាងសំខាន់បំផុតក្នុងការកំណត់ជោគជ័យនៃទិន្នផល។
១. តើបូរុន (Boron) គឺជាអ្វី?
បូរុន គឺជាមីក្រូសារធាតុចិញ្ចឹមដែលរុក្ខជាតិត្រូវការក្នុងបរិមាណតិចតួចបំផុត បើធៀបនឹងអាសូត ឬប៉ូតាស្យូម។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ស្ថាប័ន CropNuts បូរុនគឺជាសារធាតុចិញ្ចឹមដែលមានកម្រិតខ្វះខាតខ្លាំងបំផុតទីពីរនៅលើពិភពលោក បន្ទាប់ពីស័ង្កសី។ វារលាយក្នុងទឹក និងងាយនឹងហូរច្រោះចេញពីដី ជាពិសេសនៅតំបន់ដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើន ឬដីខ្សាច់។
២. ប្រយោជន៍របស់បូរុនចំពោះដំណាំ
បូរុនដើរតួជាភ្នាក់ងារសាងសង់នៅក្នុងកោសិការុក្ខជាតិ។
- បង្កើនការលូតលាស់ជញ្ជាំងកោសិកា៖ បូរុនជួយឱ្យរុក្ខជាតិមានភាពរឹងមាំ និងមានរចនាសម្ព័ន្ធល្អ។
- ការបន្តពូជ និងការជាប់ផ្លែ៖ នេះជាចំណុចសំខាន់បំផុត។ បូរុនជួយដល់ការលូតលាស់នៃបំពង់លម្អងផ្កានិងការបង្កកំណើត។ បើគ្មានបូរុនគ្រប់គ្រាន់ទេ ផ្កានឹងមិនអាចកាន់បានល្អឡើយ។
- ការដឹកជញ្ជូនស្ករ៖ វាជួយដឹកជញ្ជូនជាតិស្ករ និងថាមពលពីស្លឹកទៅកាន់ផ្នែកផ្សេងៗ ដូចជា ផ្លែ ឬមើម។
- ការបែងចែកកោសិកា៖ ជួយឱ្យត្រួយ និងឫសថ្មីៗលូតលាស់បានលឿន។
៣. រោគសញ្ញានៅពេលដំណាំខ្វះបូរុន
នៅពេលដំណាំខ្វះបូរុន បងប្អូនអាចសង្កេតឃើញសញ្ញាដូចខាងក្រោម៖
- ងាប់ត្រួយ៖ ត្រួយខ្ចីៗ ឬភ្នែកផ្កាចាប់ផ្តើមស្អុយងាប់ ឬក្រិន មិនអាចរីកបាន។
- ដើម ឬមើមប្រហោង៖ ឧទាហរណ៍ ដើមខាត់ណា ឬមើមបន្លែមានប្រហោងក្នុង និងមានពណ៌ត្នោត។
- ផ្លែខូចទ្រង់ទ្រាយ៖ ផ្លែអាចនឹងប្រេះ ក្រិន ឬមានរាងមិនសមមាត្រ (ដូចជាផ្លែទំពាំងបាយជូរមានគ្រាប់តូចធំមិនស្មើគ្នា)។
- ឫសក្រិន៖ ចុងឫសឈប់លូតលាស់ និងមានសភាពខ្លី ហើយក្រាស់។
- ផ្កាជ្រុះខ្លាំង៖ ផ្កាចេញមកច្រើន ប៉ុន្តែមិនកាន់ ឬជ្រុះអស់ភ្លាមៗក្រោយពេលរីក។
៤. របៀបប្រើប្រាស់បូរុនឱ្យបានត្រឹមត្រូវ
ការប្រើប្រាស់បូរុនទាមទារភាពម៉ត់ចត់បំផុត ព្រោះចន្លោះរវាង កម្រិតខ្វះ និង កម្រិតពុល គឺមានគម្លាតតូចណាស់។
- ធ្វើតេស្តដីជាមុន៖ យោងតាម CropNuts ការដឹងពីកម្រិត pH ដីគឺសំខាន់ណាស់។ ប្រសិនបើដីមាន pH ខ្ពស់ (លើសពី ៧,០) ដំណាំនឹងពិបាកស្រូបយកបូរុន ទោះបីជាបងប្អូនដាក់ជីច្រើនក៏ដោយ។
- វិធីសាស្ត្រប្រើប្រាស់៖
- ដាក់តាមដី៖ ប្រើជីដែលមានជាតិបូរុន លាយជាមួយដី ប៉ុន្តែត្រូវប្រយ័ត្នកុំឱ្យប៉ះផ្ទាល់នឹងគ្រាប់ពូជ ព្រោះវាអាចធ្វើឱ្យគ្រាប់ពូជងាប់។
- បាញ់តាមស្លឹក៖ គឺជាវិធីដែលមានប្រសិទ្ធភាពបំផុត ជាពិសេសនៅដំណាក់កាលមុនចេញផ្កា និងពេលកំពុងចេញផ្កា។ ប្រើប្រភេទបូរុនដែលអាចរលាយទឹកបានល្អ។
- បរិមាណ៖ យោងតាមអង្គការ FAO កម្រិតប្រើប្រាស់ជាទូទៅគឺតិចតួចណាស់ ប្រហែលពី ០,៥ ដល់ ២ គីឡូក្រាមនៃធាតុបូរុនក្នុងមួយហិកតា អាស្រ័យលើប្រភេទដំណាំ។
៥. ការប្រុងប្រយ័ត្ន
ប្រសិនបើប្រើបូរុនច្រើនហួសកម្រិត វានឹងធ្វើឱ្យដំណាំពុល។ រោគសញ្ញាពុលគឺ ស្លឹកចាប់ផ្តើមខ្លោចនៅគែម និងមានពណ៌លឿង។
បូរុន និងកាល់ស្យូមធ្វើការងារជាមួយគ្នា។ ប្រសិនបើខ្វះបូរុន ដំណាំក៏មិនអាចប្រើប្រាស់កាល់ស្យូមបានពេញលេញដែរ។
ជារួមបូរុនគឺជាកូនសោ សម្រាប់ជោគជ័យនៃការចេញផ្កា និងផ្លែ។ ដើម្បីទទួលបានផលល្អ បងប្អូនគួរប្រើប្រាស់វាក្នុងបរិមាណតិចតួចតែទៀងទាត់ និងជ្រើសរើសពេលវេលាបាញ់ឱ្យចំដំណាក់កាលផ្កាចាប់ផ្តើមលេចចេញមក។